De bestrijding van de files was de afgelopen jaren veel minder succesvol dan het kabinet had verwacht. Automobilisten stonden in 2000 langer stil dan in 1995, in plaats van aanzienlijk korter, waarop werd gerekend. Dat meldt minister Netelenbos (Verkeer).



De belangrijkste oorzaak is de ongekend snelle groei van de economie. Veel meer mensen dan verwacht kregen werk; het aantal banen steeg met 15 procent. Die nieuwe werknemers gaan nog vaker met de auto naar hun werk dan anderen. Op de snelwegen werd het daardoor in de spits 20 procent drukker, vooral op plaatsen en tijdstippen waarop het al vol was.



Netelenbos is teleurgesteld over de medewerking van het bedrijfsleven. Ze had gehoopt dat veel meer ondernemingen hun werktijden zouden opschuiven, telewerken mogelijk maken of carpoolen stimuleren.



Het aantal verloren uren door files steeg tussen 1995 en 2000 in de Randstad met eenvijfde naar 25 miljoen; het kabinet rekende op een daling met een kwart. In de rest van het land was er geen daling van 10 procent zoals verwacht, maar meer dan een verdubbeling tot 9 miljoen verloren uren. Dat was mogelijk doordat daar een paar jaar geleden nog weinig files waren.



Volgens Netelenbos kunnen pas in 2020 alle knelpunten zijn opgelost - de snelheid in de spits is dan minimaal 60 kilometer per uur. Maar dan moet het nieuwe kabinet wel de kilometerheffing invoeren. Paars-II wilde de automobilist zo'n drie eurocent per kilometer laten betalen. In ruil daarvoor zouden de vaste lasten, zoals de wegenbelasting, flink omlaag gaan.



De nieuwe coalitie van CDA, LPF en VVD heeft dat idee bij de kabinetsonderhandelingen van tafel geveegd. Dat is onverstandig, schreef de Raad voor Verkeer en Waterstaat, een onafhankelijk adviesorgaan, gisteren aan kabinetsinformateur Donner. Voorzitter De Zeeuw verwijt de nieuwe coalitie alleen na te denken over asfalt. Netelenbos had al 30 miljard euro gereserveerd voor investeringen tot 2010, de nieuwe coalitie voegt daar mogelijk nog een of twee miljard aan toe.



Netelenbos schreef Donner vorige week dat de kilometerheffing even goed helpt tegen de files als een investering van 19 miljard euro in asfalt. Haar plan kost 1,9 miljard. Ook internetondernemer Pieper sprak zijn ongenoegen uit over het afschieten van de kilometerheffing. Hij stond aan de basis van het systeem in Nederland en geldt als kandidaat-minister voor de LPF.