Het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) heeft mogelijk honderdduizenden dwangbevelen onterecht afgegeven. Een officier van justitie die ze formeel afgeeft, blijkt ze in de praktijk nooit te zien.

Dat is de beschuldiging van twee particulieren en inzet van vijf rechtszaken bij het Hof van Leeuwarden. De aanklagers menen dat de manier waarop het CJIB werkt juridisch niet klopt en dat bekeuringen en dwangbevelen ongeldig zouden zijn.

Medewerkers van het CJIB en de verantwoordelijk officier van justitie onder zijn woensdag onder ede gehoord. Het Hof moet nu uitspraak doen over de manier van werken.

Zo wilden de rechters weten welke bemoeienis officier van justitie Eduard Boelen nog had met de dwangbevelen. In de wet staat dat ieder bevel ondertekend moet zijn door een officier van justitie.

Geen tijd voor
"Ik ben degene die dwangbevelen uitvaardigt", antwoordde Boelen op vragen van de rechters. Maar de officier erkent dat hij nooit een zaak onder ogen heeft gekregen. "Daar heb ik geen tijd voor, er worden maandelijks 10.000 dwangbevelen namens mij afgegeven."

Dat onder de bevelen de handtekening van Boelen staat, komt volgens hem omdat hij die op 'drie velletjes papier' heeft gezet en "de mooiste is ingescanned". Vervolgens produceert een computer volledig geautomatiseerd dwangbevelen.

"Daar komt geen mens meer aan te pas", bevestigt het CJIB ook op vragen van rechters.

Niet op orde
Boelen geeft toe dat Justitie de zaken niet goed op orde had. Pas in 2011 werd op papier gezet dat hij het CJIB namens hem liet optreden. "Dat kwam door de brieven van Einar van Roon (die de rechtszaken heeft aangespannen, red.)", erkent Boelen.

Volgens de officier van justitie mag echter niet worden geconcludeerd dat voorheen dwangbevelen ten onrechte zijn uitgegeven. "Ik heb ongetwijfeld toestemming gegeven", aldus Boelen, die zegt zich niet meer te herinneren waar en wanneer hij mondeling toestemming gaf voor het gebruiken van zijn handtekening. Hij twijfelt er niet aan dát hij toestemming gaf.

Of het CJIB daadwerkelijk anders moet gaan werken, bepaalt het Hof in februari. Dat doet dan uitspraak in alle vijf aangespannen zaken. Dan moet ook duidelijk worden of de procedures voor het uitschrijven van een bekeuring, juridisch door de beugel kunnen.