April is de maand waarin traditioneel de cijfers van verkeersslachtoffers wordt gepubliceerd. Deze cijfers zijn verzameld door de Adviesdienst Verkeer en Vervoer (AVV), een onderdeel van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat.



Onderzoeksinstituut Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) is meestal betrokken bij de publicatie van deze cijfers in de maand april. Deze maand is gekozen om de cijfers zo zuiver mogelijk te krijgen. Het komt soms voor, dat een slachtoffer van een verkeersongeval pas een maand later overlijdt, dit worden na-ijlers genoemd. De cijfers zouden onzuiver zijn als deze na-ijlers niet zouden worden meegeteld voor het jaar waarin het ongeval plaatsvond. Door de cijfers pas later definitief te maken, tellen ook de na-ijlers mee, uit het vorige jaar. Dus puur om de cijfers nauwkeuriger te maken.



De cijfers van AVV zijn gebaseerd op politierapporten. Maar lang niet alle verkeersongevallen worden aan de politie gemeld. Het percentage van geregistreerde ongevallen ten opzichte van het werkelijke aantal ongevallen, noemt men de registratiegraad. Hoe ernstiger het ongeval, hoe beter de registratiegraad. De registratiegraad voor dodelijke verkeersongevallen ligt regelmatig rond de 93%.



Om de gegevens toch nog zuiverder te krijgen, voert het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) ieder jaar een steekproef uit onder verkeersslachtoffers en nabestaanden. Deze cijfers ziet men als nauwkeuriger dan die van uit de politierapporten (AVV) en worden daarom opgevat als het werkelijke aantal ongevallen.



Op moment van schrijven zijn de definitieve cijfers nog niet gepubliceerd, woensdag 27 april is de presentatie. In het heetst van strijd over opvattingen, over hoe verkeersveiligheid verbeterd kan worden, mogen we niet vergeten welke drama’s er op de Nederlandse wegen afspelen. Drama’s zijn het! Daarom hier een greep uit verzamelde krantenartikelen. Tijdens het schrijven van dit artikel, gaan de gedachten uit naar betrokkenen en nabestaanden.



De ergste drama’s zijn met kinderen. De combinatie van een groot voertuig en de onvoorspelbaarheid van kinderen kunnen leiden tot nachtmerries. Zo ondervond een 60 jarige man uit Ruinen in een zandkipper. Tijdens het afslaan zag hij twee fietsende kinderen over het hoofd, met fatale gevolgen. Ook een winkelbus is een groot voertuig, tijdens het achteruit rijden zag een chauffeur in Rhoonen een vijfjarig meisje over het hoofd met dodelijke afloop. Een vrachtwagenchauffeur reed door Midsland, waar hem de nachtmerrie van iedere automobilist overkwam, een zesjarig meisje stak plotseling de weg over, de chauffeur kon haar niet meer ontwijken. Zo zal je met een schoolbus kleuters veilig van en naar huis brengen. !
In een onbewaakt moment overzag een buschauffeur in den Bosch een kleuter van vier over het hoofd, die voor de autobus stond. Het vierjarig meisje overleed later in het ziekenhuis.
Het gaat hier typisch om ongevallen die van twee kanten te bekijken zijn. Ligt het aan de onoplettendheid van de bestuurder, of kunnen ouders betere verkeersinstructies geven aan hun kinderen? De dodehoekspiegel is er al, eveneens het grootrijbewijs. Tegelijkertijd vermindert het gevoel van gevaar bij ouders, door de aanleg van 30km/u zones. Hierdoor vermindert ook het gevoel van noodzaak, om kinderen juiste verkeersinstructies mee te geven.



Gordeldracht is een speerpunt van verkeershandhaving dat te weinig aandacht krijgt. Volgens onderzoek naar verkeershandhaving, was het effect 9%, hoewel dit cijfer volgens de onderzoeker onbetrouwbaar is. De helft van dit gemeten effect werd veroorzaakt door het feit dat meer mensen hun gordel om doen tijdens het rijden. Dit is bereikt met een handjevol boetes voor het niet dragen van veiligheidsgordel, vergeleken met andere speerpunten. Het belang van de gordel blijkt. Een 33-jonge automobilist uit Hoogeveen werd uit zijn auto geslingerd, na een ongeval op de A28. Een 39-jonge man uit Emmen werd uit zijn auto geslingerd na een ongeval bij Wijster, de man overleed ter plaatse. Gordeldracht blijkt veel vaker het verschil te maken tussen leven en dood.



Senioren zijn het probleem van de toekomst. Het ministerie vreest de vergrijzinggolf. De grote groep babyboomers zullen snel lichamelijke problemen krijgen, met alle gevolgen voor de verkeersveiligheid van dien. Bovendien is er algemene vrees voor rijden onder invloed, niet van alcohol maar van medicijnen. De vitale senioren zullen niet graag afscheid nemen van de auto. Van zaken die kunnen voorvallen. Een 80 jarige man uit Lunteren werd vermoedelijk onwel, waardoor hij door een fataal ongeval overleed. Een bejaarde vrouw trapte vermoedelijk op het gaspedaal in plaats van de rem, waardoor zij haar 71 jarige echtgenoot raakte, die achter de auto stond.



Fietsers die onvoorzichtig verkeersgedrag vertonen is van alle leeftijden en in Nederland ook nog eens maatschappelijk geaccepteerd. Het kwam een 72 jarige fietser uit Uden duur te staan, toen hij fietsend opeens links afsloeg. Een 83 jarige fietser uit Haarlem vertoonde onduidelijk gedrag, waardoor een 33 jarige bestuurder van een bestelbus in de war raakte. Ondanks een ongelukkige combinatie van remmen en ontwijken, vloog de bejaarde enkele meters door de lucht. Een 83 jarige fietser uit Alkmaar reedt over de Kanaalkade. Toen hij links afsloeg, zag hij een tegemoetkomende auto over het hoofd. Later overleed de man in het ziekenhuis. Een 14 jarige fietser week uit voor een afremmende voorligger, maar raakte hierbij een 71 jarige tegenligger, die een fatale val maakte.



Uit deze greep in verzamelde krantenberichten blijkt hoe fataal een klein foutje kan zijn. En zo’n foutje kan iedereen overkomen.