Met tienduizend verkeersdoden per jaar is Frankrijk al jarenlang een slechte leerling in het Europese verkeersveiligheidsklasje. Van dat imago wil het land nu af en dat lijkt te lukken. In de eerste zeven maanden van dit jaar vielen al 24 procent minder verkeersdoden dan in dezelfde periode in 2002. Snelheid, alcohol en de gordeldraagplicht zijn de speerpunten in het Franse beleid-nieuwe-stijl, evenals bewustwording van het publiek.



Het sein tot landbrede acties werd vorig jaar juli gegeven door president Chirac tijdens het traditionele televisie-interview op Quatorze Juillet. Zoals een Frans staatshoofd betaamt, wil Chirac ook een ‘groot werk’ achterlaten. Waar voorgangers indrukwekkende bouwwerken nalieten zoals het Centre Pompidou of de Piramide van het Louvre, kiest Chirac ervoor om geschiedenis te schrijven met de strijd tegen verkeersonveiligheid, kanker en verbetering van het gehandicaptenbeleid.



In 2001 lag in Frankrijk het aantal verkeersdoden per miljoen inwoners met 137 nog ruim 30 procent boven het EU-gemiddelde van 105. Ter vergelijking: aan kop gaan Groot-Brittannië (60), Zweden (66) en Nederland (68), terwijl de zuidelijke landen als Portugal en Griekenland met 163 en 180 hekkensluiters zijn.
Carla de Vries, plaatsvervangend hoofd van de afdeling verkeersveiligheidsbeleid van het DG Energie en Transport van de Europese Commissie, signaleert behalve intensivering van controles op alcoholgebruik en snelheid (cameracontrole langs Franse hoofdwegen is een betrekkelijke nouveauté) ook een sterke interne reorganisatie en coördinatie. \'Er is een ministerieel orgaan onder voorzitterschap van Chirac en in het leven geroepen dat alle inspanningen moet volgen. Daaronder bevindt zich onder meer het ministerie van Binnenlandse Zaken dat de decentrale overheden sterker bij de strijd betrekt,’ aldus De Vries.
Eerder al, in 1997, proclameerde een Franse verkeersminister een halvering van het aantal verkeersdoden in vijf jaar. In die periode kwam hij uiteindelijk niet verder dan een schamele 5 procent. Uit analyses bleek dat de maatregelen te weinig effect sorteerden door onvoldoende controles, trage justitie, te snelle auto\'s, niet-aangepaste wegen en - zeker niet in de laatste plaats - gebrekkige burgerzin.



In 2001 was de helft van het aantal verkeersdoden te wijten aan snelheidsoverschrijding; een zonde waar 60 procent van de weggebruikers zich schuldig aan maakt. Handhaving van de snelheid was er toen nog nauwelijks. De kans om beboet te worden voor het langer dan één uur 10 km per uur te hard rijden, was tot voor kort 1:2000.



Een nieuwe aanpak scoorde in de tweede helft van vorig jaar al 6,3 procent minder verkeersdoden en 10,7 procent minder gewonden, oftewel een reductie met 522 doden en 8641 gewonden. Vervolgens vielen in de eerste zeven maanden van dit jaar 3225 verkeersdoden tegen 4243 een jaar eerder. Het aantal gewonden kelderde van 81 498 naar 63 780 met 21,7 procent. In de wintermaand en januari en februari lag het dodental zelfs éénderde lager dan in 2002.



Europees gemiddelde
Naast de Franse inspanningen zet een recent Europees actieprogramma tegelijkertijd in op halvering van het aantal verkeersdoden binnen de unie van 40 000 naar 20 000 in 2010. De totale schade van de Europese verkeersonveiligheid (1,3 miljoen ongevallen met doden en 1,7 miljoen gewonden) beloopt 160 miljard euro; een bedrag dat overeenkomt met 2 procent van het Europees BNP. De vijftien lidstaten tellen samen 375 miljoen weggebruikers, van wie 200 miljoen rijbewijsbezitters, die beslag leggen op 4 miljoen kilometers weg. In een door de lidstaten te ondertekenen Europees Handvest over de Verkeersveiligheid worden uiteenlopende maatregelcategorieën opgesomd, waaronder betere beveiliging van auto\'s door technische harmonisatie en elektronische technologieën (e-Safety), verbetering van weginfrastructuur, betere naleving van bestaande wetten en regels en invoering van een basisopleiding en bijscholing voor particulieren en beroepschauffeurs.