Vrouwelijke automobilisten zijn op N-wegen met tegenliggers wat eerder geneigd om in te halen als ze worden geholpen door een systeem dat uitrekent of er genoeg tijd en ruimte is.

"Misschien zijn vrouwen wat banger en doen ze het met zo'n waarschuwingssysteem eerder dan zonder", opperde promovendus ir. Geertje Hegeman (Civiele Techniek en Geowetenschappen) op een congres van verkeersonderzoeksschool Trail. Dinsdag presenteerde ze daar haar eerste, voorzichtige tussenconclusies.

Voor haar onderzoek liet Hegeman 24 proefpersonen in een van de rijsimulatoren van TNO inhaalmanoeuvres uitvoeren op een tweebaansweg . een nagebootste versie van de kaarsrechte N305 tussen Almere en Zeewolde. De simulator was uitgerust met een waarschuwingslampje dat aangeeft wanneer er genoeg tijd is om in te halen, en wanneer niet.

Het systeem lijkt de verschillen in weggedrag tussen mannen en vrouwen te verkleinen. Onder normale omstandigheden blijken mannen op N-wegen iets sneller geneigd tot inhalen dan vrouwen. Maar met het waarschuwingslampje viel dat verschil weg. Mannen lijken dan juist een tikkeltje minder geneigd om in te halen, al is dat verband niet significant. Vrouwen gingen niet alleen meer inhalen, ze hadden er ook wat minder tijd voor nodig. De mannen namen juist wat meer de tijd voor de manoeuvre.

Hegeman doet onderzoek naar advanced driver assistance systems (Adas), bedoeld om autobestuurders te helpen bij moeilijke taken bij het rijden. Inhalen met tegemoetkomend verkeer is zo'n taak: wereldwijd valt 35 tot 50 procent van alle verkeersdoden door botsingen met tegenliggers bij het inhalen. In Nederland komen er jaarlijks gemiddeld 26 mensen om door de manoeuvre. "Dat lijkt weinig, maar is het niet", zei Hegeman. "We hebben het hier immers over een heel precies gedefinieerd soort ongevallen."

Toch viel het systeem niet in de smaak bij de proefpersonen die Hegeman onderzocht. Bijna allemaal geven ze de voorkeur aan een systeem dat je ook kunt afzetten, blijkt uit een vragenlijst die Hegeman de testbestuurders achteraf liet invullen. De helft vond het inhalen mét waarchuwingslampje zelfs moeilijker dan zonder. Bijna de helft van de proefpersonen zou het systeem nog niet in zijn auto willen als het gratis was; slechts een kleine minderheid blijkt bereid ervoor te betalen.

Inhaalassistenten zijn al in ontwikkeling bij onder meer BMW. De techniek geldt als een huzarenstukje: zo moet het systeem de snelheden van andere auto's goed kunnen inschatten, rekening houden met eventueel versnellende tegenliggers en optimaal 'overzien' of er bochten of hellingen in het wegdek aan komen.