Na een proef in Limburg en Overijssel eind 2011 zijn de 1.200 kilo wegende verplaatsbare flitskasten afgeserveerd omdat ze te lomp en arbeidsintensief zijn. Bij een nieuwe aanbesteding voor controle-apparatuur zijn de flitskasten dan ook niet meegenomen.

"Op zich zijn de kasten effectief. Ze zijn heel zichtbaar en afschrikwekkend. Op alle wegen waar we ze hebben gebruikt, gingen de gemiddelde snelheid en het aantal snelheidsovertredingen omlaag", aldus Ernst Koelman van hat Landelijk Team Verkeer van het Openbaar Ministerie (OM).

Met de plompe ’traffic observers’ hoopten justitie en politie het gat te vullen tussen mobiele radarcontroles door agenten en volautomatische, vaste flitspalen.

De apparaten zouden zo flexibel zijn, en ideaal in de strijd tegen hardrijders bij bijvoorbeeld wegwerkzaamheden. In België en Zwitserland worden de apparaten daarom veel ingezet.

De leverancier, het Belgische SecuRoad, beweert dat politiekorpsen met een ’semi-mobiele’ onbemande flitskast jaarlijks EUR 45.000 euro besparen op personeelskosten. De prijs van EUR 70.000 per stuk is snel terugverdiend: eenmaal geïnstalleerd kunnen de machines zes dagen onbemand, dag en nacht hardrijders op de bon slingeren, aldus het bedrijf. Zelfs als ze met snelheden van tot wel 300 kilometer per uur voorbij scheuren.

Probleem
Een groot probleem in het gebruik is volgens Koelman dat je ze niet zo maar even neerzet en weer oppikt. Dat moest steeds gebeuren met een vrachtwagen met hijskraan. Koelman: "Al te vaak waren we een paar uur bezig en moest de weg worden afgezet."

De bermen bleken in veel gevallen ook nog eens te zompig of te schuin voor de twee meter hoge machines. "We moesten vaak eerst zware platen van beton of staal neerleggen voordat we de flitskasten konden plaatsen. En de batterijen waren vaak al binnen een paar dagen weer leeg. Dat alles maakt deze apparaten toch te arbeidsintensief."

Hufterproof
Tijdens de proef van drie maanden, onder meer in het Overrijsselse Olst en het Limburgse Valkenburg, zijn geen overtreders met de pantserflitskasten bekeurd. Wel kregen passanten na kentekenregistratie een enquête thuis.

Koelman bestrijdt dat de flitskasten zijn afgeserveerd omdat ze onvoldoende hufterproof zijn, zoals wordt beweerd op diverse websites. "Er zal vast wel een paar keer iets zijn geprobeerd. Verf op de lens, een schop ertegen. Dat gebeurt nou eenmaal bij flitsapparatuur. Bij mijn weten is er tijdens de proef geen onherstelbare schade toegebracht."

Van één flitskastvandaal heeft de politie beelden. De man probeerde in oktober 2011 ’s nachts een flitskast in Den Nul te vernielen, maar werd daarbij gefilmd. De beelden zijn later vertoond in een opsporingsprogramma van RTV Oost, maar de man is nooit gepakt.

Toekomst
Koelman sluit niet uit dat justitie en politie in Nederland in de toekomst alsnog overstag gaan voor verplaatsbare, gepantserde flitskasten. "Maar dan moeten nieuwe generaties wel veel makkelijker inzetbaar zijn. En dan zullen we er zeker ook voor zorgen dat ze bestand zijn tegen molest en sabotage."