Ook als het niet druk is zijn spitsstroken vaak open, waardoor de maximumsnelheid vaker dan nodig met 20 kilometer omlaag gaat. Dat wekt ergernis bij automobilisten die op een vrijwel lege A1, A12, A13 en A50 langzamer moeten rijden. De VVD eist opheldering en wil weten of spitsstroken als boetemachine worden gebruikt.


Poll: Rijd je te hard als spitsstroken leeg maar open zijn? (maximumsnelheid is dan 20 km lager dan normaal)

Dat spitsstroken bijna dagelijks open zijn als het helemaal niet druk is op de weg, blijkt uit een gedetailleerd overzicht, dat het AD kreeg na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. Zo rijden er op de A12 tussen Woerden en Gouda tussen 05.00 en 06.00 uur 's ochtends gemiddeld vaak maar zo'n 250 voertuigen per uur per rijstrook. "Ook als er ongeveer zeven keer zo veel auto's rijden is het nog geen file," verklaart hoogleraar transportbeleid aan de TU Delft Bert van Wee.

De naam spitsstrook doet vermoeden dat die alleen in spitsuren open zijn, maar niets is minder waar, zo blijkt uit nog niet eerder gepubliceerde cijfers. Tussen 13.00 en 14.00 uur 's middags was de spitsstrook van de A50 bij Arnhem bijvoorbeeld in gebruik, terwijl het voorgeschreven aantal auto's van 1350 per rijstrook per uur niet werd gehaald. En tussen 21.00 en 22.00 uur 's avonds was dat ook bij de spitsstrook bij Woerden en Gouda het geval. Wegbeheerder Rijkswaterstaat bevestigt dat spitsstroken open kunnen zijn terwijl het rustig is. "Als we verwachten dat het drukker wordt, zetten we de spitsstrook alvast open. Ook als het even minder druk is, houden we hem open. Dat is duidelijker dan even dicht en dan weer open," meent Debby van Slegtenhorst van Rijkswaterstaat.

Boetefuik
Te hard rijden kan automobilisten duur komen te staan. Uit eerder onderzoek van deze krant bleek dat de spitsstrook werkt als een boetefuik. Van 200.000 gecontroleerde auto's werden er ruim 10.000 beboet. Dat is ruim 60 procent meer dan het gemiddeld aantal bekeuringen op de snelweg. "Wij handhaven de geldende snelheid op dat moment, ook als spitsstroken open zijn buiten de spits," bevestigt politiewoordvoerder Helma Huizing. "Op veel trajecten gebeurt dit middels camera's boven de snelweg."

Hoeveel boetes er worden uitgedeeld als spitsstroken open zijn wordt volgens het ministerie van Justitie en Veiligheid niet bijgehouden. "Wij kunnen dat niet uit de systemen halen," stelt woordvoerder Sentina van der Meer. VVD-Kamerlid Barbara Visser zal Kamervragen stellen over het boetebeleid.