De politie wil een netwerk van camera's op belangrijke snelwegen om kentekens van passerende auto's te registreren.

Ze hoopt daarmee meer misdrijven op te lossen. Het omstreden systeem wordt nu al toegepast in Rotterdam en Zwolle.

Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) heeft kritiek op deze werkwijze en gaat komend najaar een onderzoek instellen.

Gisteren werd bekend dat de politie Rotterdam-Rijnmond sinds april op vijf verkeersknooppunten de kentekens van passerende auto’s fotografeert met vaste camera’s. Dat gebeurt onder meer om de Van Brienenoordbrug en de Maastunnel. De gegevens worden maximaal vier maanden bewaard. Volgens de Rotterdamse politie heeft het systeem zijn nut al bewezen. Zo konden mede door de kentekenregistratie verdachten van overvallen en criminelen met openstaande celstraffen worden aangehouden.

Het ministerie van Justitie staat positief tegenover de registratie. Wel wordt bekeken of het systeem een juridisch kader moet krijgen dat duidelijkheid biedt over de doeleinden waarvoor de camera’s mogen worden gebruikt en hoe lang de kentekens mogen worden bewaard.

Nu ontbreekt die juridische basis, waardoor er grote verschillen zitten in de bewaartermijn. Waar de politie Rotterdam de gegevens vier maanden opslaat, doet de politie IJsselland dat zeven dagen.

Uiteindelijk moet de kentekenherkenning over het hele land worden ingevoerd, stelt de Raad van Hoofdcommissarissen. De politietop richt binnenkort een bureau op dat de landelijke invoering van het systeem en de uitwisseling van gegevens tussen de verschillende korpsen moet gaan regelen. De Koninklijke Marechaussee test vergelijkbare apparatuur bij de grensovergang Hazeldonk.

Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) volgt de ontwikkelingen met argusogen. Vorige maand maakte het college richtlijnen openbaar waaraan de kentekenregistratie moet voldoen. Het CBP wil dat kentekens van mensen die niet verdacht zijn meteen moeten worden vernietigd. De politie stelt een bewaartermijn juist nodig te hebben om daarmee misdrijven te kunnen oplossen die op het moment van het vastleggen van de kentekens nog niet bekend zijn.

Het CBP vindt dat echter te ver gaan. "Het opslaan van dit soort gegevens is alleen toegestaan bij een concrete verdenking", aldus een woordvoerster.

De Volkskrant schreef:Digitale slotgracht om Rotterdam legt auto's vast

De Rotterdamse politie gebruikt al ruim een jaar een omstreden systeem, waarbij op vijf plaatsen rondom de stad permanent de nummerborden van alle passerende voertuigen worden geregistreerd. De gegevens worden drie maanden bewaard. Met de ‘digitale slotgracht’ worden bewegingen van verdachten in kaart gebracht.
Rotterdam is verder dan de politie IJsselland die in 2008 openlijk begon met een proef met automatische kentekenherkenning op de A28 bij Zwolle. De gegevens worden slechts zeven dagen bewaard.

Door de bewaartermijn van enkele dagen hadden politieke partijen en het College Bescherming Persoonsgegevens bedenkingen. Rechters hebben echter gegevens van de camera’s geaccepteerd als rechtmatig verkregen bewijsmateriaal.

Hoewel een juridisch kader ontbreekt, wil de politie IJsselland vanaf 2010 ook op andere snelwegen vaste camera’s. Ze kunnen worden gekoppeld aan die van Rotterdam en van andere politiekorpsen.

de Volkskrant schreef:Niemand ontkomt aan de camera’s van Rotterdam

Boven de vijf belangrijkste verkeersknooppunten bij Rotterdam, zoals de Maastunnel en de Brienenoordbrug, hangen camera's, die ongemerkt alle kentekens van alle passerende voertuigen vastleggen. ‘We gebruiken de gegevens voor diverse opsporingsdoeleinden’, zegt Ton Hijmering, hoofd Executieve Ondersteuning van de politie Rotterdam-Rijnmond, ‘en we zijn er heel ver mee.’
Alle camera’s rondom de stad zijn gekoppeld in een systeem, zodat de politie vrijwel alle in- en uitgaande bewegingen van verdachten kan volgen. De gegevens worden drie maanden bewaard. Die termijn is volgens Hijmering nodig om goede criminaliteitsanalyses te maken.

Met het systeem, dat ruim een jaar geleden geruisloos werd ingevoerd, kan bijvoorbeeld direct worden gezocht naar de auto van een roofovervaller. Maar er kan ook worden vastgesteld waar en wanneer het vaakst mensen rijden, die bijvoorbeeld boetes niet hebben betaald, geen rijbewijs hebben of belastingschuld hebben. Controles kunnen daarop worden afgestemd.

Ook kan het systeem een terreurverdachte in de gaten houden. In welke richting rijdt hij meestal en zijn er steeds dezelfde auto’s in zijn nabijheid? De analysemogelijkheden zijn bijna onbeperkt. Hijmering zegt dat vooral daarover nog discussie is.

Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) heeft geen bezwaar geuit tegen het bewaren van kentekengegevens gedurende drie maanden, zegt Hijmering. Het CBP protesteerde wel toen de politie IJsselland in 2008 openlijk een proef met het systeem begon met een bewaartermijn van slechts enkele dagen.

Het CBP vindt dat alle gescande kentekens van niet-verdachte voertuigen onmiddellijk moeten worden gewist. Minister Hirsch Ballin van Justitie heeft nog geen standpunt bepaald.

Totdat er meer helderheid is, voelen de politiekorpsen zich niet belemmerd om het systeem te gebruiken en eventueel uit te breiden. Alle camera’s kunnen worden gekoppeld, zodat een landelijk systeem ontstaat.

Hijmering noemt de schending van privacy zeer betrekkelijk. ‘De inbreuk op het gebied van internet en telefonie gaat veel verder. De telecombedrijven moeten de gegevens van hun klanten, die veel privacygevoeliger zijn dan nummerborden, een jaar bewaren.’