Europees vergelijkend onderzoek:

Positief oordeel over verkeersveiligheid in Nederland



Het aantal verkeersslachtoffers is de laatste decennia in veel Europese landen gedaald, ook in Nederland. Toch zal het tempo waarin de aantallen dalen naar verwachting niet voldoende zijn om de doelstelling van de Europese Commissie te realiseren: 50% minder verkeersdoden op de Europese wegen in 2010 dan in 2000. Als de indrukwekkende daling vanaf 2000 in Nederland zich tot 2010 doorzet zal Nederland hierop een uitzondering vormen. Dit blijkt uit een vergelijkend internationaal onderzoek dat de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid SWOV met acht andere instituten in Europa heeft uitgevoerd onder de naam SUNflower+6. De resultaten van het onderzoek worden op 25 april 2006 tijdens het 14e Nationaal Verkeersveiligheidscongres NVVC door SWOV-directeur Fred Wegman aangeboden aan minister Peijs van Verkeer en Waterstaat.



Samen met onderzoeksinstituten uit acht andere Europese landen heeft de SWOV de verkeersveiligheid in negen Europese landen onderling vergeleken: het zgn. SUNflower+6-onderzoek. Doel van het onderzoek was een vergelijkingsmethode te ontwikkelen en op brede schaal toe te passen. Met deze methode is per land inzicht te krijgen in welke maatregelen effectief zijn geweest en zo bijdragen aan meer verkeersveiligheid. Op basis van de analyses zijn aanbevelingen gedaan voor verdere verbeteringen. Aan het onderzoek namen naast Nederland deel Zweden, Verenigd Koninkrijk, Tsjechië, Hongarije, Slovenië, Griekenland, Portugal, Spanje (met een apart accent op Catalonië).



Nederlandse succesfactoren

Nederland behoort samen met Zweden en het Verenigd Koninkrijk tot de verkeersveiligste landen van de wereld. Uit het onderzoek blijkt dat de ontwikkelingen van de verkeersveiligheid in Nederland in positieve zin opvallen. Het onderzoek richtte zich op de ontwikkelingen in de laatste twintig jaar (1983-2003). Aan de toppositie van Nederland hebben de diverse maatregelen bijgedragen die in deze periode zijn genomen, op het gebied van rijden onder invloed, snelheidsovertredingen, gordelgebruik en aanpassingen aan de infrastructuur. Ook het stellen van een kwantitatieve taakstelling is een stimulans voor meer veiligheid.



Europese doelstelling

In alle negen lidstaten betrokken in het onderzoek is sprake van een daling in het aantal verkeersdoden. Echter, deze daling lijkt voor deze landen onvoldoende om de doelstelling van 50% minder doden in 2010 te halen. Dit is een bevestiging van eerder onderzoek over dit onderwerp. Voor landen als Nederland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk is het nog onduidelijk of ze de bemoedigende daling in 2004 over een langere periode kunnen vastgehouden. Ook is de bijdrage van de drie Centraal-Europese landen Tsjechië, Hongarije en Slovenië aan de EU-taakstelling onzeker en mogelijk beperkt. Bij de zuidelijke landen Griekenland, Portugal en Spanje (incl. Catalonië) is meer nodig om de geboekte voortgang te bestendigen.



Aanbevelingen voor Nederland

In het rapport worden aanbevelingen gedaan om de verkeersveiligheid in de betrokken landen nog verder te verbeteren.Voor Nederland zijn de aanbevelingen:



* doorgaan met het beleid voor 30-km/uur-gebieden en met de aanleg van fietsvoorzieningen en hierbij kwalitatieve verbeteringen nastreven;


* beperken van de rijsnelheden van gemotoriseerd verkeer op plaatsen waar zij van dezelfde weg gebruikmaken als voetgangers en fietsers; vooral bij kruispunten;


* meer aandacht voor de relatief hoge risico's van bromfietsers, in het bijzonder de 16- en 17-jarige bromfietsers;


* zoeken naar mogelijkheden om de rijervaring van jonge automobilisten te verhogen vóórdat ze het rijexamen afleggen, bijv. vormen van begeleid rijden introduceren;


* verbeteren van de veiligheid op 80-km/uur-wegen;


* betere afstemming tussen de wegomgeving en snelheidslimieten;


* meer aandacht voor extreme snelheidsovertredingen en recidivisme; heroverwegen van het toezichtbeleid hierop.



Inspanningen in Europa moeten omhoog

In het rapport doen de onderzoeksinstituten ook aanbevelingen aan de Europese Commissie om maatregelen te nemen die de verkeersveiligheid in Europa moeten verbeteren en bijdragen aan het halen van de EU-doelstelling. De aanbevelingen aan de EU luiden onder meer:



* meer initiatieven om veiligheid jonge, beginnende bestuurders te verbeteren;


* meer investeringen in veiligheid voor gemotoriseerde tweewielers;


* hogere prioriteit op internationaal niveau voor verbetering voertuigveiligheid van motoren en bromfietsen;


* aparte infrastructuur voor kwetsbare verkeersdeelnemers als voetgangers en fietsers;


* meer maatregelen om veiligheid bij wegwerkzaamheden te verbeteren;


* Europese invoering van veelbelovende maatregelen zoals een alcoholslot, een gordelslot en snelheidsbegrenzers;


* samenwerking tussen centrale en lokale overheden stimuleren, evenals de betrokkenheid van de burger;


* beschikbaarheid verbeteren van betrouwbare en vergelijkbare verkeersveiligheidgegevens.



Overhandiging

Minister Peijs ontvangt het eerste exemplaar van dit internationale rapport uit handen van Fred Wegman tijdens het 14e NVVC op 25 april 2006. Op 27 april 2006 presenteert het onderzoeksteam de resultaten aan de Europese Commissie. Het SUNflower-project is uitgevoerd met financiële steun van de Europese Commissie.