Turborotonde dwingt tot kiezen





 

Een gesprek met verkeerskundige Peter Carton levert prachtige vaktermen op, zoals kluifrotondes, spiraalwerking en snijconflicten. De ambtenaar van de provincie Zuid-Holland ontwerpt rotondes en doet onderzoek naar verkeersstromen op de provinciale wegen.

In Zuid-Holland liggen inmiddels al zo’n tachtig turborotondes. De Zuid-Hollandse uitvinding maakt naam in de rest van het land. Samen met zijn collega Bertus Fortuijn heeft Carton de turborotonde ontwikkeld.

Iedere automobilist kent ze inmiddels: rotondes waarbij de rijbanen op de rotonde door een randje zijn gescheiden. Vervloekt door bestuurders die er voor de eerste keer op rijden, maar geprezen door mensen die er dagelijks gebruik van maken.

„De meeste weggebruikers stellen de rotondes op prijs. Uit onderzoek blijkt ook dat de voordelen groot zijn. Een traditionele enkelstrooksrotonde heeft, afhankelijk van het verkeer, een capaciteit van 20.000 à 25.000 voertuigen per dag. Een turborotonde kan zeker het dubbele verwerken.’’

Rotondes zijn een relatief nieuw verschijnsel in het Nederlandse straatbeeld. Pas in de jaren tachtig , naar Engels voorbeeld, werden veel traditionele kruispunten vervangen door rotondes.

„De voordelen zijn groot. In de eerste plaats neemt de doorstroming van het verkeer in de meeste gevallen toe. Maar nog belangrijker is de veiligheid: na de aanleg van rotondes neemt het aantal ongevallen gemiddeld met zeventig tot tachtig procent af.’’

Maar met het almaar groeiende verkeer zaten veel rotondes in de jaren negentig aan hun capaciteitsgrens. Met files tot gevolg.

„Dubbelstrooksrotondes, zoals je die in steden en andere landen vaak ziet, werken eigenlijk niet goed. Het voordeel van een rotonde is de duidelijkheid. Het verkeer komt maar van een kant, en iedere automobilist weet instinctief hoe de rotonde genomen moet worden. Bij een tweestrooks moet er op de rotonde gewisseld worden van rijstrook. Dat levert onduidelijkheid op. De meeste automobilisten blijven daarom in de buitenste strook rijden, terwijl dat niet de bedoeling is.’’

Op een avond in 1996 bedacht Cartons collega Bertus Fortuijn thuis aan de keukentafel een oplossing: waarom laat je auto’s niet voorsorteren op een spiraalvormige rotonde waarbij de rijstroken door een betonnen randje zijn gescheiden? Zo dwing je mensen een richting te kiezen en haal je de ’snijconflicten’ weg.

„Het plan is hier doorberekend en verder uitgewerkt. En het werkte, zo bleek uit simulaties. Maar de aanleg van de eerste turborotonde was wel een gok. Wat als we een fout hebben gemaakt? Gelukkig bleek onze berekening te kloppen.’’

Inmiddels kent Zuid-Holland zo’n dertig turborotondes, en elders in Nederland liggen er al zo’n vijftig. In allerlei verschillende vormen. „We leggen niet zomaar even een turborotonde aan. Voor iedere kruising moet gekeken worden hoe de verkeersstromen lopen, hoe druk het is, welke oplossing het beste werkt. De aanleg van een rotonde vergt jaren voorbereiding, en na de aanleg blijven we nog jarenlang onderzoeken.’’

Omdat een turborotonde meer oplettendheid van de weggebruiker vergt dan een traditionele rotonde, staat of valt een turborotonde met een goede verkeersaanduiding. „Je moet duidelijk maken dat het een ander soort rotonde is. Ruim voor de rotonde staat op borden en met wegmarkering al aangegeven hoe moet worden voorgesorteerd. En ook de rijrichting wordt met grote borden duidelijk gemaakt. Het is voor beginners verwarrend, maar de snelheid ligt zeer laag, dus de gevolgen van een verkeerde keuze zijn niet zo erg.’’

Om verdere verwarring te voorkomen pleiten we ervoor dat fietsers op de turborotonde geen voorrang krijgen. Zo kan de automobilist zich richten op het kiezen van de juiste baan, zonder zich zorgen te maken over overstekende fietsers en voetgangers.’’

Met de nieuwe richtlijn voor turborotondes van het CROW is Fortuijns vinding nu landelijk geaccepteerd. Maar vooralsnog is er buiten de landsgrenzen nog geen enkele turborotonde te vinden. „Er is wel belangstelling uit bijvoorbeeld Duitsland en we willen onze uitvinding graag exporteren. Voor zover ik weet rust er geen copyright op een turborotonde.’’

 
 
Bron: AD
 
  28-7-2008  


|

FlitsKaart